Oerfel, prydferthwch a´r ddannodd!

Dydd Gwener Mehefin 19

Mi oeddwn i a Heledd wedi trefnu i fynd i Barc Celedlaethol Los Alerces y bore yma. Mi nes i ddeffro, edrych allan trwy´r ffenestt ac yn gobeithio nad oedd hi´n glawio…ond roedd Esquel yn wyn ac yn dal i fwrw eira!! Mi oeddwn i´n siwr na fyddai´r trip yn mynd yn ei flaen, ond dyma´r bws mini yn cyrraedd ac mi ddywedodd y dyn o´r cwmni ei bod hi´n braf yn y parc, doeddwn i ddim yn ei gredu´n llwyr ond i ffwrdd a ni am y parc ac yn wir, er byn cyrraedd y parc doedd dim golwg o unrhyw eira er ei bod hi braidd yn gymylog ac yn oer oer iawn. Ond dyma´r haul yn dangos ei wyneb ganol bore ac mi gawsom ni ddiwrnod bendigedig ym Mharc Los Alerces (math o goeden ydi Alerces). Roedd yr awyr yn las las a´r haul yn tywnnu ac roedd rhai o´r golygfeydd yn anhygoel, yn enwedig y golygfeydd yn edrych ar draws y llyn gyda´r mynyddoedd yn adlewyrchu yn y dwr. Roedd y tywysydd yn swnio fel ei fod yn llawn gwybodaeth hefyd, dim ond piti nad oeddwn i´n gallu gwerthfawrogi´r hyn oedd yn ei ddweud. Dwi´n edrych ymlaen i gael dod nol i´r parc hwn gan ei fod yn fy ngardd gefn bron. Fe gawsom ni´n parc i ni´n hunan yn gyfangwbl heddiw gan nad oes neb arall yn mynd yno yn y gaeaf.

Roedd y rhan fwyaf o´r eira wedi mynd erbyn cyrraedd yn ol i´r ganolfan ac roedd hi´n brysur iawn yno gyda´r amryw ddosbarthaidau oedd yn digwydd. Eisteddais i mewn ar ddosbarth plant Gladys, pedwar disgybl brwdfrydig iawn sy´n dilyn cwrs Taith Iaith i ddysgwyr. Roedd hi´n sesiwn hwylus iawn a dwi´n edrych ymlaen i fod yn rhan o´r dosbarth hwn.

Nos Wener, dyma´r trafferth yn dechrau!!! Dannodd ofnadwy!! Mi oeddwn i wedi cael trafferth cyn mynd i ffwrdd ac wedi bod at y deintydd yn Rhuthun a hwnnw wedi deud nad oedd dim o´i le…..ond mi oedd rhywbeth mawr o´i le!!!

Dydd Sadwrn Mehefin 20

Wedi noswaith ddigwsg, dyma fi´n dechrau tecstio gwahanol bobl yn gofyn be ddyliwn i wneud…dydi hi ddim yn beth pleserus bod mewn poen mewn gwlad lle nad ydych chi´n gallu siarad yr iaith!! Dyma Joyce yn dod i fy achub ac aeth a fi o gwpas holl ddeintyddion Esquel, ac mae llawer ohonnynt, ond dim lwc, pawb ar gau ar ddydd Sadwrn! Doedd dim amdani felly ond mynd i´r ysbyty! Ymunais â´r ciw yn A&E (ar ol talu 30 peso, rhyw 5 punt) a phan ddaeth fy nhro i, es i´r ciwbicl lle cefais fy nghweld gan y meddyg. Ar ol edrych yn fy ngheg penderfynodd fy mod i angen pigiad yn fy mhen ol i leddfu´r boen!! Dyma´r tro cyntaf i mi gael pigiad yn fy mhen ol a dydi ddim yn brofiad dwi am ailadrodd yn fuan!! Does gen i ddim syniad beth oedd yn y chwistrelliad…ond mi weithiodd i´r dim!! Dydi ymweld â´r ysbyty ddim yn brofiad dwi am wneud eto ar frys…ond dyne ni!!

Mi oeddwn i´n edrych ymlaen felly i wrando ar gem y Llewoc v De Affrica. Dwi´n gallu gwrando ar radio´r BBC trwy´r cyfrifiadur yma felly dyma fi´n ei roi ymlaen…ond som am siomedigaeth!! Does ganddyn nhw ddim yn hawlfraint i ddarlledu chwaraeon byw!! A´r hyn gefais ar 5live oedd ailadroddiad o´r rhaglen cyn gem beldroed ffeinal yr FA llynedd!! Felly, roedd rhaid i mi ´wylio´r´ gem ar y gwasanaeth testun ar BBC sport!! Dim hyn oedd gen i mewn golwg o gwbl!

Mi oedd pobl Trevelin wedi trefnu te croeso i mi´r noson honno a dyma fi´n dal y bws yno, yn teimlo tipyn gwell erbyn hyn, ond ddim am fwyta dim melys rhag ypsetio´r ddaint. Ond sut allwn i wrthod yr holl ddanteithion blasus oedd wedi eu paratoi ar fy nghyfer! Digywilydd fyddai hynny! Cefais gwrdd â phobl glên Trevelin ac mi roedd y gacen almon yn fendigedig! Dwi´n edrych ymlaen i ddod i Drevelin, maen nhw´n bobl tebyg i bobl Pentrecelyn!

Dydd Sul Mehefin 21

Mi oedd hi´n Ddiwrnod y Tad heddiw a rhan fwyaf o bobl yr ardal yn treulio´r diwrnod gyda´u teuluoedd. Es i draw i Drevelin at y bobl eraill dideulu yma a mynd am dro i gwmpas y pentref gyda Clare a Heledd. Roedd hi´n ddiwrnod braf a cefais weld yr olygfa odidog o´r mynyddoedd o´r diwedd. Aethom am bizza i ddiweddu´r diwrnod, daeth llawer o´r Eidal drosodd i ´r Ariannin yn y ganrif ddiwethaf ac mae bwyd Eidaledd blasus iawn i´w gael.


Dydd Llun Mehefin 22

Mi oedd rhaid mynd i edrych am ddeintydd y bore yma doedd. Aeth Joyce a fi i dri neu bedwar lle gwahanol nes i rywun all edrych arnaf. Mae´r deintydd yn brysur iawn yma mae´n amlwg, yr holl dulce de leche ´falle! Dyma´r deinydd yn agor y ´filling´ac yn dechrau busnesa yn y daint, doedd hi ddim yn gweld arwydd o ddim byd yn y pelydr x, ond ar ol archwilio gyda nodwydd (yn boenus iawn!) dyma hi´n dod o hyd i´r drwg ac yn dangos y nodwydd llawn puss yn fuddugoliaethus o flaen fy llygaid! Wel son am wingo mewn poen, ac ar ol cael y tabledi gwrthfiotig mwyaf dwi erioed wedi eu gweld (digon i ladd ceffyl dwi´n siwr!) fe leddfodd y boen. Treuliais weddill y diwrnod yn teimlo´n drist iawn drostaf fi´n hun, ew peth cas ydi bod mewn gwewyr mewn gwlad ddiarth! Mi oedd Joyce yn werth y byd a dwn i ddim beth faswn i wedi gwneud hebddi!! Diolch yn fawr IAWN Joyce!


Dydd Mercher Mehefin 24

Dwi´n mynd i Drevelin ar fore dydd Mercher i gynorthwyo gyda´r dosbarth Wlpan ac oherwydd mai dyma´r tro cyntaf i mi fynd ac nad oes gennyf i oriad eto, penderfynais fynd ar y bws 9 fel nad oedd rhaid i mi sefyll tu allan i´r ysgol am dri chwarter awr (gan ei bod hi mor ofnadwy o oer!)…ond ni weithiodd y cynllun o gwbl! Ni ddaeth y bws 9 o´r gloch ac mi oeddwn i´n fferu yn yr arhosfa fws nes deg munud wedi deg!! Mi oedd y dosbarth drosodd erbyn i mi gyrraedd!! Mae dod i arfer peidio cael car a gorfod dibynnu ar fysys yn mynd i fod yn anodd iawn. Ond mi ges oriad, felly ni fydd problem y tro nesa!
Es i fyny i Casaverde, yr hostel yn Nhrevelin i edrych am Heledd ac aeth y ddwy ohonom at yr arhosfa i ddal y bws 12:15 nol i Esquel…ond doedd dim bws 12:15 wrth gwrs! Roedd rhaid i ni aros tan 1 am y bws nesa! Mae´n siwr bod bobl yn chwerthin ar ben yr eneth yn y got wen sy´n gwneud dim ond sefyll yn aros am fws yn yr oerfel!
Mi wnaethom benderfynu ein bod ni´n haeddu cinio yn y caffi neis yn y dre, La Luna i gynhesu, a submarino bach wrth gwrs. Ac fel ´treat´bach i goronni´r cyfan, ges i waffles dulce de leche….hmmm sgwn i pam fod gen i´r ddannodd!!

Paneidiau a chacennau diri!

Dydd Sadwrn, Mehefin 12fed

Mae rhyw 36,000 o bobl yn byw yn Esquel ac fe symudodd rai o’r ymsefydlwyr ar draws y paith i edrych am well amodau. Maen nhw´n deud bod rhaid i bawb wneud y daith ar draws y paith o leiaf unwaith i gael gweld yr olygfa…tro nesa falle!

Dwi´n mynd i fod yn byw mewn fflat sy’n sownd i’r Ganolfan Gymraeg ac Ysgol Gymraeg yr Andes yma yn Esquel, reit yng nghanol y dref, a mi ddaeth Clare i gyfarfod fi a mynd a fi am ´tour´o gwmpas y dref. Mae Clare o ardal Wrecsam yn wreiddiol ac wedi bod drosodd yma ers rhyw 4 mlynedd bellach yn dysgu ac yn cydlunio´r cynllun Cymraeg.

Ges i weld y llefydd pwysig, y londrét (sydd ddim yn golchi dillad isa am rhyw reswm, mi fyd raid i mi wneud rheiny efo llaw!!!) La Aonima, ateb yr Ariannin i Tesco a’r dafarn Wyddelig wrth gwrs! Mae Clare yn rhugl yn y Sbaeneg rŵan a dwi´n gwbl genfigennus ac mae RHAID o fi gychwyn dysgu! Dwi´n deud “Lo Siento, na habler Castellano´´ lot gormod!! (sef Mae’n ddrwg gen i dwi ddim yn siarad Sbaeneg). Ond mi ydw i yn gwybod rhai geiriau pwysig ac yn gallu ordro papas fritas (sglodion!).

Felly ar ôl platied o papas fritas, mi aethom drosodd i Trevelin, y pentref Cymraeg rhyw hanner awr o Esquel. Mae’r olygfa rhwng y ddau le’n fendigedig medde nhw….ond wrth gwrs mi oedd hi´n glawio doedd a welais i ddim byd!

Ges i fynd i weld yr Amgueddfa sy’n llawn o hen bethau Cymraeg a lluniau o’r Cymry ddaeth drosodd yma….dan yn anodd credu eu bod wedi gwneud ffasiwn beth a’r amgueddfa yn hynod!! Does na ddim llawer i’w wneud yn Nhrevelin amser siesta, a llai fyth pan mae hi´n glawio! Dim ond un lle nes i ffeindio ar agor, Case de Te (Siop De) felly dyma fi´n mynd mewn i gynhesu a meddwl cael paned a darn o gacen falle….nes i ddim disgwyl be gefais i o gwbl!! Dyma fi´n cael tebot enfawr o de, pump darn o gacen (bara brith, siocled, afal, coconyt a dwi ddim yn cofio’r llall!), brechdan ham a caws, bara menyn, sgon a crempog!! A menyn ac ambell fath o jam fyd!! Gwledd!! Nes i ddim llwyddo i fwyta’r cwbl lot…dwi ddim yn licio coconyt!! Mae na fysus o bobl o bob cwr o’r byd yn dod i Drevelin i’r tai te yma…mae’n rhaid eu bod nhw´n meddwl fod lot o bobl tew yng Nghymru os ydyn nhw´n meddwl ein bod hi´n bwyta hyn bob amser te!! (O leiaf doeddwn i ddim isio llawer o swper nagoedd!).

Mi oedd Clare wedi mynd am wers caiacio yn y pwll nofio yn y cyfamser, a mi nes fynd yno i’w chyfarfod, mi nath rwyn drio dechrau sgwrs efo fi a dyma´r Lo Siento no habler castellano yn dod allan eto….soy Galesa! Nath o ddallt bod fi o Gymru ac wedyn yn gofyn Williams? Evans? Roberts? Jones? Ia….Jones!

Mi nath Clare ddanfon fi at y bws, yr her nesa oedd trio ffeindio’r ffordd nol i’r fflat! Sense of direction ofnadwy gen i, felly mynd oddi ar y bws pan oedd y rhan fwyaf o’r teithwyr eraill yn mynd i ffwrdd gan obeithio bod hyn yn golygu bod fi wrth y canol yn rhywle…ac ar ôl cerdded mewn cylchoedd am chydig, nes i ddod ar draws y fflat…yn gwbl ddamweiniol! Mae trefi fama i gyd mewn blocs ac mae pobman yn edrych run fath!!

Mi oedd rhyw wraig garedig wedi gwneud ychydig o siopa bwyd i mi ac wedi prynu bara a bananas ymysg pethau eraill….mi oedd hi´n deud mai dyma oedd pobl yn fwyta yng Nghymru pan oedd hi wedi ymweld … a neis oedd y fachdan banana fyd!

Dydd Sul Mehefin 13eg
Diwrnod lot brafiach heddiw ac ar ôl brechdan fanana arall i ginio…dyma fi´n mynd am dro o gwmpas y dref i drio dod i nabod y lle…mi oedd y lle’n edrych yn hollol wahanol heb Clare i fynd a fi o gwmpas a doedd na ddim byd yn edrych yn gyfarwydd o gwbl! Gan ei bod hi´n ganol pnawn dydd Sul hefyd, doedd na ddim byd ar agor ond am siop hufen ia! Mi oeddwn i’n prowd iawn o brynu’r hufen ia rhaid fi ddeud…a neis oedd o hefyd..hufen ia taffi efo darnau o meringue…be gei di well!

Mi oedd Cymry Esquel wedi paratoi te croeso i mi yn y Ganolfan, ac ew am de croeso da oedd fyd! Llond bwrdd o fara menyn, brechdanau, caws, tarten afal a bisgedi dulce de leche (mi nai son am dulce de leche eto i’r rhai sydd ddim yn gwybod be ydio…ond mae’n ddrwg IAWN!). Bendigedig! Ges i gyfarfod efo nifer o Gymry’r ardal a llawer ohonynt wedi bod draw yng Nghymru ac yn ardal Rhuthun. Mae dal yn rhyfedd siarad Cymraeg gyda nhw ac mi oedd un wraig oedrannus wedi bod yn lawr lwytho rhaglenni o Eisteddfod yr Urdd i’w gwylio’r diwrnod hwnnw.

Doedd na ddim llawer o’r wledd ar ôl…ond lwcus i mi, ges fynd a beth oedd yn weddill i swper! Da wan, ond mi fydd raid mi fod yn ofalus wir neu mi fydda i’n mynd oma fel ochr tŷ, ac mae Ifan wedi gofyn wrth Gwawr yn barod os mai cwbl dwi´n neud ydi bwyta cacennau!!

Dydd Llun Mehefin 14eg

Gwyl y Banc yma heddiw, Diwrnod y Faner. Diwrnod braf felly mynd am dro arall o gwmpas Esquel i dynnu chydig o luniau. Meddwl y baswn i’n mynd i edrych am orsaf drên y trên stem enwog sonnir amdani yn llyfr The Old Patagonian Express, llwyddo i fynd ar goll rhywsut…ond ei ffendio´n diwedd! Doedd y trên ddim yno chwaith, mi fydd raid mi ddod nol ar ddydd Sadwrn i weld y trên! Bob man wedi cau achos ei bod hi´n wyl y banc, ond yr orsaf bws ar agored felly i fane am submarino bach, un o’r goreuon dwi wedi gael eto!

Doedd gen i ddim mwy o fwyd yn tŷ rŵan chwaith, (wedi bwyta’r holl fananas) felly mi oedd raid i mi fynd i wneud fy ´shop´archfarchnad gyntaf! Doedd dim raid fi siarad gyda neb diolch byth a nes i ddod oddi yno yn teimlo’n reit falch bod fi wedi llwyddo!

Dydd Mawrth Mehefin 15fed
Y tywydd yn ofnadwy heddiw!! Wedi pistyllio glawio trwy’r dydd heb stop! Es i draw i Drevelin i gyfarfod â Jessica sy’n gweithio yn yr ysgol Gymraeg yno a ges i ddim gweld yr olygfa fendigedig o’r andes unwaith eto!
Mae’r ysgol yn yr hen dy capel yn Nhrevelin ac yn ysgol fach groesawus iawn, tebyg iawn i hen ysgolion Cymru ac mi fydda i’n dod yma i wneud gweithgareddau gyda’r plant gobeithio.
Mi oedd yna lifogydd yn rhedeg lawr strydoedd Esquel erbyn i mi gyrraedd nol…ac mi oedd hi´n dal i lawio ac yn oer! Dim byd amdani felly ond mynd i’r caffi neis dros y ffordd am submarino i gynhesu!

Dydd Mercher Mehefin 16eg
Mi oedd hi wedi stopio glawio erbyn y bore diolch byth a haul ac awyr las unwaith eto! Mi nes i benderfynu mynd i redeg am y tro cyntaf ers dwi allan yma, mewn ymdrech i losgi ´chydig bach o’r holl galorïau dwi wedi bwyta ers dwi yma! Doeddwn i ddim yn siŵr lle i fynd felly dyma fi´n dilyn fy nhrwyn o gwmpas cyrion y dref..nes i mi gyrraedd allt, lle nes i droi nol. Ond mi oedd hi´n bore bendigedig i redeg ac mi oeddwn i’n teimlo’n well ar ôl gwneud.
Mi ddaeth Heledd (oedd yn y Gaiman) drosodd i Esquel yn y pnawn, mi oedd wedi cael antur ar y paith..mi oedd y bws wedi torri lawr ac roedd ar ochr y ffordd am 6 awr!
Mi oeddwn i’n helpu gyda gwersi Clare yn y pnawn gan ei bod hi´n Esquel.
Y grŵp siarad oedd am 5, sef 6 o ferched sy’n rhugl yn y Gymraeg ac yn cwrdd i drafod a rhoi’r byd yn ei le. Ges i gwrdd â pherthynas Olwen Cricor ac mae’r pecyn wedi ei drosglwyddo!
Aeth Heledd a fi am swper i’r bar Gwyddelig i drio ac mi oedd Heledd yn siŵr ei bod hi´n clywed hogiau wrth fwrdd agos yn siarad Cymraeg a daeth un ohonynt drosodd at y bwrdd a gofyn os mai Cymraeg oeddem ni´n siarad! Pedwar o Gymru oeddynt yn teithio De America, roeddynt wedi bod yn teithio am rhyw 3 mis ac ar eu ffordd adref. Dim ond noson oedd ganddynt i aros yn yr ardal a dyma fi a Heledd yn sgwrsio gyda nhw am weddill y noson…yn sydyn iawn mi oedd hi´n 2 y bore ac yn amser mynd adre!

Leaving Wales and arriving in Argentina!

English translation of Welsh blog below!

I said that I was going to try to keep a blog about my travels…so I’m giving it a go at least! I´m not sure who will have any interest in what I have to say…bit here we go and here´s a brief(ish) outline of the first week!

Sunday 7th June 2009
Leave Manchester full of excitement about the adventures ahead of me, fly to Heathrow before catching the flight to Sao Paolo and connection to Buenos Aires. Went for a quick drink with Hywel, the other officer who´s going to Trelew and the Gaiman to contemplate what´s ahead of us and the two of us can´t quite believe that we´re off to Patagonia! Good start on the plane, it´s half empty and a row of ´extra leg room´ just for me and I’m very happy with the ´Brad Pitt fest´ selection of films available! Great flight with Tam Airlines, apart from taking the wrong option for breakfast…the omlette was not good! Nearly had to spend a night in Sao Paolo as the connection was tight…but arrived safely in Buenos Aires on Monday morning. No one there to greet us, so had a sit down in arrivals, got our Lonely Planets out and looked for somewhere to stay…spot the tourists!! We chose well anyway, and stayed on Avenue de Mayo right in the middle of things and went to have a look at Casa de Rosa (where Evita gave her famous speech…or Madonna sang!! And it seriously is pink! Out for supper then…so as we were in Buenos Aires..we went for pizza, and it was good pizza too!!

Tuesday 8th June 2009
Neither of us had much idea of what Buenos Aires had to offer so decided to take the easy option and went on the open top bus tour, was a nice day after all! Came off in the La Boca, got little exited when I saw the Boca Juniors Stadium. BA is has quite and European feel..but La Boca is completely different. Colorful buildings, lots of statues of Maradona (some good, some not so…!) and people doing the Argentine Tango in the street…Strictly Come Dancing eat your heart out! This is where I had my first experience with a ´submarino´ too, mug of frothy milk with a small chocolate bar to melt in it…yum yum, the first of many I’m sure!

Next place we came off was in the Recoleta district, we wanted to see Evita´s grave for some reason! (thought I could add it to the other famous graves I’ve seen..JFK, Martin Luther King amongst others!). Recoleta Cemetery is a village of tombs one could say and I’ve never seen anywhere like it! It´s very eerie, streets and streets of tombs and had to follow the map to find Evita, I’m sure I could smell death there! Anyway…we didn´t hang around..we had a bus to catch!!

A 20 hour…yes 20 hour bus to Trelew! We´d heard that South American buses were pretty comfortable…and they were indeed! Traws Cambria has a lot to learn! The seats turned into beds and there was like a cabin crew that bought us food and drink..talk about traveling in style!

Wednesday 9th June 2009
Arrive in Trelew at lunch time, half expecting someone to meet us again…but no…started thinking that everyone had forgot we were coming! Hywel had been here before luckily, so jumped into a taxi and went the the Gaiman to look for life…but arrived at the worst time..siesta time where everywhere is shut…and I mean everywhere! Finally found Catrin, a teacher from Llanrwst who´s been over here for nearly a year and were then picked up by Luned Gonzalez. This was y first experience of speaking Welsh with a Welsh Argentinean and it´s a seriously surreal experience!! Luned is a huge personality in the area and we were given a warm welcome in here home, where we had some lunch. Luned´s sister Tegai, who´s in her 80s was there and it was exactly like going to Cae Einion to visit Uncle John and Anti Beca when we were kids! It was so bizarre going into an old Welsh farmhouse from the 70s on the other side of the world!

Thursday 11th June 2009
Went to the Welsh primary school in Trelew with Catrin and yet again amazed at hearing the kids being taught in Welsh! The teachers there are so enthusiastic and have learnt Welsh so well..no mean feat at the other side of the world! Visited the Eisteddfod Office later on..where I met a cousin of mine! My great great great grandfather´s brother went over to Patagonia in the 1800s and she was one of his descendants…it´s a small world!

Friday 12th June 2009
Finally had a lie in! Beautiful winters day outside so Catrin and I went for a walk around the Gaiman, it´s very odd seeing Welsh signs everywhere! Went up the hill for a proper view of the area…wilderness! Who knows what the Welsh settlers though when they arrived! Luned and Tegai present a radio show every Friday, it´s in Spanish but they talk about Welsh things and play Welsh songs, it´s very bizarre! Hywel and I were interviewed about our work over here. Apparently the have quite high listening figures, including people without any Welsh connections, they just like listening to Welsh music!
Left the Gaiman that night on the night bus after laughing a lot for my home in Esquel in the Andes. Only 8 hours on the bus this time! Never again will I complain about the 4 hour journey between Ruthin and Cardiff!! …and hallelujah, there was someone at the station to meet me!! It was 6 in the morning and minus 3!! It had taken 20 hours in an airplane, 28 hours on a bus to reach home…and it was nice to unpack at last!!

Gadael Cymru a Chyrraedd yr Ariannin!

Dwi wedi deud bod fi am gadw blog o´r daith, felly dyma fi´n cadw at fy ngair ac yn dechre beth bynnag (iawn Blod?!). Dwi ddim yn siwr pwy fydd ag unrhyw fath o ddiddordeb yn be sydd gen i´w ddweud ond dyma fi´n cychwyn o leiaf a dyma´n fras be digwyddodd yn ystod yr wythnos gyntaf! (English version to follow soon!)

Dydd Sul 7fed Mehefin 2009
Gadael Manceinion ar 7fed o Fehefin yn llawn cyffro o´r daith cyffrojçus o´m blaen, hedfan i Heathrow cyn dal y flight i Sao Paolo ym Mrasil cyn dal cysylltiad i Buenos Aires. Aeth Hywel, y swyddog arall sy’n mynd i fod yn ardal Trelew a’r Gaiman, a fi am ddiod yn Wetherspoons i feddwl am yr antur oedd o’n blaenau a ddau ohonom ni ddim yn wir gredu ein bod ar ein ffordd i Batagonia! Cael cychwyn da ar y daith, yr awyren yn wag bron a finnau´n cael rhes o ´extra leg room´ i fi fy hunan! Yr hediad yn 13 awr felly digon o amser i wylio ffilmiau ac mi oeddwn i´n hapus iawn gyda’r ´Brad Pitt fest´ oedd ar gael! Profiad gwerth chweil ar Tam Airlines rhaid deud, ond fy mod i wedi cymryd yr opsiwn anghywir i frecwast…yr omlet, doedd o ddim yn neis.
Dyma´r antur yn cychwyn o ddifrif yn Sao Paolo, ciwio am hir hir i fynd trwy ´security´ i gysylltu gyda´r awyren nesaf. Bu bron i ni fethu’r awyren pan fu raid i Hywel fynd nôl i edrych am ´boarding pass´ ac mi nathon ni ddal yr awyren gydag eiliadau’n weddill! Mi oeddwn i´n dechrau chwysu rhaid deud ag yn dechrau meddwl os ddylwn i fynd ar yr awyren os na fyddai Hywel yn troi fyny! Doedd dim rhaid i fi neud y penderfyniad diolch byth! Brecwast arall ar yr awyren yma, a finnau´n gwneud y penderfyniad anghywir unwaith eto, dwi ddim yn siŵr be oedd y brecwast i ddeud y gwir…
Cyrraedd Buenos Aires yn rhyw hanner disgwyl rhywun yno i´n croesawu…ond nid dyna´r achos…felly dyma fi a Hywel yn eistedd lawr, y ddau ohonom gyda’n Lonely Planets yn edrych am rywle i’w aros…spot the tourists!! Dewis Hotel Alcazar…ac mi oedd yn ddewis da chwarae teg o ystyried nad oedd gennym ni syniad i le’r oeddem ni´n mynd! Y gwesty ar Av de Mayo, reit yng nghanol pethe, Casa de Rosa un ochr (lle fu´r enwog Eva Peron yn araith y dorf…neu Madonna yn canu (ond newn ni ddim siarad am hynny!)). Ac mae wir yn Balas Pinc! Isio bwyd erbyn hyn, felly gan ein bod ni yn Buenos Aires…wel mynd am bizza de! Pizza neis oedd o fyd! Gwely noson honno wedi llwyr ymlâdd.


Dydd Mawrth 8fed Mehefin 2009
Dim llawer o syniad am beth oedd i’w weld yn ninas Buenos Aires…felly, ar ôl profiad y trip rygbi i Baris (efo Elin a Miriam) penderfynu be well ond mynd ar yr open top bus o gwmpas y ddinas…gweld bob dim (a dim cweit mor oer â Pharis gobeithio, brrr!). Dod oddi ar y bws yn ardal La Boca o´r ddinas, exceitio ´chydig ar ôl gweld stadiwm Boca Juniors! Mae Buenos Aires yn ddinas Ewropeaidd iawn…ond mae ardal La Boca yn hollol wahanol. Adeiladau lliwgar, lot o gerfluniau (weithiau rhai da…weithiau ddim mor dda!) Maradona a phobl yn gwneud yr Argentinian Tango yn y stryd, Strictly Come Dancing eat your heart out!!! Ges i fy machu am lun gyda’r dawnswyr. Dyma hefyd lle ges i fy mhrofiad cyntaf o ddiod ´submarino´, mwg o laeth a bar o siocled i’w feddalu ynddo…iym iym, y cyntaf o lawer dwi´n siŵr!

Nol ar y bws a dod i ffwrdd yn ardal Recoleta, y ddau ohonom ni eisiau mynd i weld bedd Evita am ryw reswm! (Meddwl y baswn i’n ychwanegu at y beddau enwog eraill dwi wedi eu gweld, JFK a Martin Luther King ymysg eraill!). Mae Mynwent Recoleta yn ddigon o ryfeddod a dwi ´rioed wedi gweld y ffasiwn le! Pentref o feirwon, strydoedd a strydoedd o feddrodau a gorfod dilyn y map i ffeindio Evita, dwi´n siŵr fy mod i´n gallu oglau marwolaeth yno!! Nathon ni ddim aros yno am rhy hir…

Mi oedd gennym ni fws i’w ddal beth bynnag….bws 20 awr, ia 20 awr (!!) i Drelew!! Mi oeddwn i wedi clywed fod bysys De America yn rhai moethus ond ddim am gredu hynny nes ei weld efo fy llygaid fy hunan…ac ew, dyma deithio mewn steil! Traws Cambria take note!! Seddi oedd yn troi yn wlâu, a chael gwasanaeth fatha cabin crew ar awyren, dyn bach yn dod a bwyd a diod i ni….digon diddorol oedd y bwyd ´fyd…deud dim mwy.

Dydd Mercher 9fed Mehefin 2009
Cyrraedd Trelew ar y daith fws fwyaf cyfforddus dwi ´rioed wedi ei chael beth bynnag a rhyw hanner ddisgwyl rhywun i´n cyfarfod ni yn yr orsaf fws yn Nhrelew…ond doedd neb yno unwaith eto…dechrau meddwl fod pawb wedi anghofio ein bod ar ein ffordd! Lwcus fod Hywel wedi bod yma o´r blaen a dyma ni´n neidio mewn i dacsi am yn mynd am y Gaiman i edrych am unrhyw fywyd yn fanno. Ond cyrraedd ar yr amser gwaethaf, sef amser siesta, lle mae popeth ar gau…a dwi´n golygu popeth! Ffeindio Catrin, athrawes o Lanrwst sydd wedi bod yma am bron i flwyddyn yn Nhŷ Camwy ac aros yno am Luned Gonzalez. Dyma fy mhrofiad cyntaf o siarad Cymraeg gyda Chymru’r Ariannin..ac mae’n brofiad swreal iawn!! Mae Luned yn bersonoliaeth fawr iawn yn yr ardal a dyma ni´n cael croeso cynnes iawn ganddi yn ei chartref ym Mhlas y Graig lle cawsom ginio gyda’r teulu, Tegai, chwaer Luned sydd yn ei hwythdegau a’i mab Fabio. Mi oedd mynd i Blas y Graig yn fy atgoffa o fynd i Gae Einion i edrych am Yncl John ac Anti Beca pan oeddem ni´n blant ac mae’n anhygoel mynd i dy sydd gymaint fel hen ffermdy Cymreig yn y cyfnod hwnnw ochr arall i’r byd! O Wyddelwern daw teulu Luned a Tegai yn wreiddiol ac felly mi oedden nhw´n nabod ardal Llysfasi a Rhuthun. Rhyfeddu wrth gerdded o gwmpas y Gaiman a gweld yr holl arwyddion Cymraeg ym mhobman a mynd i Gornel Wini am swper efo Catrin a Heledd (merch sydd ym Mhatagonia yn gwirfoddoli ac mi wnaethom ddarganfod ein bod ni´n perthyn!).

Dydd Iau 11eg Mehefin 2009
Mynd i Ysgol Gymraeg yr Hendre yn Nhrelew lle mae Catrin yn dysgu bob bore a rhyfedd iawn iawn gweld y plant yn cael eu gwersi yn y Gymraeg yma. Yr athrawon mor frwdfrydig dros yr iaith ac wedi dysgu mor dda.
Cael cyfle wedyn i eistedd mewn caffi efo wifi a mynd trwy ebyst…ew da di technoleg dyddiau yma! Mynd i swyddfa Eisteddfod Chubut i gwrdd â mwy o’m teulu! Mi oedd fy hen hen hen daid yn frawd i hen hen hen daid Cecilia! Byd ma´n fach tydi!

Dydd Gwener 12fed Mehefin 2009
Cael ´lie in´ neis…dim isio codi am ei bod hi mor mor oer yn Nhŷ´r Camwy! Diwrnod hyfryd tu allan felly Catrin a fi´n penderfynu mynd am dro o gwmpas Gaiman city…ar ôl empenada polo a submarino yn Siop Bara! Mynd at yr arwydd enwog a chael golygfa o´r Gaiman a’r ardal o gwmpas, sef anialwch llwyr. Dwi ddim yn gwybod beth oedd yr ymsefydlwyr cyntaf yn feddwl o´r lle wir! Mynd at Gapel Bethel wedyn, sy’n mewn llawer gwell cyflwr na chapeli Cymru! Cerdded ar gerrig yr Orsedd, Eisteddfod Chubut ac edrych ymlaen at gael dod 'nôl i’r ardal adeg yr Eisteddfod ym mis Hydref.
Mae Tegir a Luned yn gwneud rhaglen radio bob nos Wener ar Radio Camwy. Rhaglen radio drwy’r Sbaeneg yw hi ond fod caneuon Cymraeg yn cael eu chwarae, tebyg iawn i raglen Dai Jones ar nos Sul a dyma Hywel a fi´n cael eu cyfweld. Mae’r ffigyrau gwrando’n rhyfeddol o uchel meddai nhw, gyda phobl heb unrhyw dras Gymreig yn gwrando achos eu bod yn hoffi’r miwsig Cymraeg!
Gadael y Gaiman y noson honno wedi cael amser da a chwerthin lot fawr!! Bws 11 o´r gloch nos i Esquel, dim ond 8 awr tro ma (fyddai ddim yn cwyno am y daith 4 awr rhwng Rhuthun a Chaerdydd byth eto!!) a chyrraedd am 6 y bore a hithau´n minws 3!! A haleliwia, mi oedd rhywun yn yr orsaf bws i´m croesawu!! Mi oedd wedi cymryd rhyw 20 awr mewn awyren, 28 awr mewn bws a 5 diwrnod i gyrraedd ´adref´ ac mi oedd hi´n braf iawn cael dadbacio o´r diwedd!!